Zniszczyć Birczę!

,,Sławomir Cenckiewicz broni banderowców poprzez oczernianie obrońców! Ktoś taki jak Cenckiewicz powinien za to, odpowiedzieć kiedyś przed sądem karnym, i nie powinno być dlań żadnej litości.''

Zniszczyć Birczę!

Tak rozkazał banderowiec Myrosław Huk. Oznaczało to śmierć nie dającej się określić liczby ludności polskiej zbiegłej do Birczy przed hordami banderowskich ludobójców. Obecnie IPN wydaje się żałować, że plan UPA się nie powiódł, i polskie kobiety i dzieci nie zostały w styczniu 1946 r. wypędzone na mróz i śnieg z płonących domów Birczy. Obrońcy Birczy są dziś tymi "złymi", a OUN-UPA - wręcz przeciwnie. Aby się temu przeciwstawić, publikujemy dokument archiwalny, list Myrosława Huka "Hryhora", wodza OUN okręgu I (Przemyśl i Bieszczady). Proszę zwrócić uwagę na wielokrotnie powtórzone słowo ZNISZCZYĆ oraz to, że mówi o zwalczaniu POLAKÓW, a nie komunistów. Gdyby w Polsce wtedy rządził rząd londyński, atak na Birczę wyglądałby tak samo... W okręgu przemyskim OUN-UPA 66 % kadry oficerskiej i podoficerskiej UPA to byli nazistowscy kolaboranci, w tym wielu z SS "Galizien".

Na zdjęciu — Myrosław Huk, on wydał rozkaz ZNISZCZENIA Birczy. Gdyby za to skazał go sąd polski w PRL, dzisiaj miałby status Żołnierza Wyklętego, represjonowanego przez reżym komunistyczny.

IPN Rz 072/1, t. 156, k. 294-296 — skany dokumentu, którego tłumaczenie w języku polskim znajduje się poniżej.

Druże Porucznyku!

1/ Właśnie napisałem sztafetkę do kurinnego Rena, żeby podciągnął swój kureń w pobliże rejonu Ihora oraz postarał się spotkać z Wami (też za pośrednictwem Ihora). Proszę, przekażcie, żeby spotkanie odbyło się jak najprędzej!
Na spotkaniu uzgodnicie pomiędzy sobą oraz podzielicie tereny działania.

2/ Ja mam taki plan: W związku z dalszymi wydarzeniami oraz narastającą napastliwością polskiego elementu należy uderzyć i to mocno!

Dlatego: trzeba uderzyć skoordynowanymi siłami, żeby wprowadzić jak największy chaos a tym samym jak najmocniej zdemoralizować i rozłożyć WP [Wojsko Polskie].

Tak więc, - do działań przystąpicie Wy z całym wojskiem oraz do pomocy przyjdzie Ren, z tym, że Wy przeprowadzicie operację powiedzmy 2-3 sotniami w najbliższej okolicy Przemyśla, a Ren zajmie się Birczańszczyzną. (Odnośnie ilości wojska – decyzja wspólnie z Renem na spotkaniu). Myślę, że Wam pod miastem wystarczy Burłaka i Chrin – przewidziane: wysadzenie mostów nad rzeką Wigrem na linii Lwów-Przemyśl, wysadzenie wszystkich (jeśli się da) mniejszych mostków, przerwanie wszystkich linii łączności, spalenie wysiedlonych już podmiejskich wsi oraz ewentualnie kilka strzałów z moździerza na stację kolejową w mieście.
Przy odwrocie mogliby wziąć udział w akcji na Birczę – chociaż to ostatnie chciałbym pozostawić Renowi.

Kurinny Ren natomiast musiałby przejść rajdem, zrobiwszy krąg po Birczanszczyźnie począwszy od wiosek za Sanem koło Dynowa, skończywszy na Dylągowej i okolicznych wioskach (polskich), paląc Hutę oraz niszcząc Birczę. [NISZCZĄC Birczę!]

Wojtkowa pozostałaby na sam koniec.
Po tym szumie trzeba by było na jakiś czas nie dawać znać o sobie. I tak kurinny Ren, czy ewentualnie ktoś, kto przeprowadzałby akcję w Birczańszczyźnie, odszedłby w teren Zorycza, a miejscowe oddziały pozostałyby w większych kompleksach lasów oraz przeczekały odpowiedni moment.

W Jarosławszczyźnie podobne większe operacje dały taki sukces, że przesiedlenia na jakiś czas powstrzymano.

Przy tym musimy zastosować wszystkie środki propagandy. Polaków nie zaczepiać. Jeśli zniszczymy 1-2 polskie osiedla to należy krzyczeć, że my zniszczyliśmy tylko nasze nagrabione przez nich mienie. Palenie naszych wsi już [jest] samo zrozumiałe wśród Polaków. Birczę zniszczymy [ZNISZCZYMY!] jako bazę przesiedleńczą oraz gniazdo terroru ze strony MO (przywołać fakty tortur ze wsi Malawa i innych), a także jako pierwszy przesiedleńczy obóz (łagr) etapowy.

Praca musi być błyskawiczna i efektowna. To plan człowieka nie będącego żołnierzem, jednak Wy w wojskowym kręgu tę kwestię rozpatrzcie i podejmijcie odpowiednie decyzje. Chodzi tylko o precyzję i szybkość działań.

Dotychczas pokutowaliśmy z powodu zbyt małej liczebności w naszych operacjach (mam na uwadze całość terenu), czym inicjatywę przekazalibyśmy w ręce Polakom. Zjawisko nagonki za sotnią Burłaki jest tego tego najlepszym dowodem.
Kulminacyjnymi punktami całej operacji powinny być:
wysadzenie mostów na linii Lwów-Przemyśl oraz zniszczenie [ZNISZCZENIE] Birczy.

Wszystko inne zblednie w porównaniu z tym. Trzeba wkalkulować możliwość konieczności wycofania się naszych oddziałów na Łemkowię. [Łemkowszczyznę, w Bieszczady]

Zadanie bardzo poważne, dlatego wymaga precyzyjnego opracowania planu. To Wy uczynicie w rozmowie z kurinnym Renem oraz innymi wezwanymi do tego dzieła ludźmi.

Uderzyć trzeba będzie w pierwszej kolejności w ważniejsze punkty – to zdezorganizuje wroga. Inicjatywa wykonania tej operacji przechodzi w Wasze ręce i za nią ponosicie odpowiedzialność. Sprawa pilna i bardzo poważna.

Pozdrawiam szczerze i życzę sukcesów

29/9.1945 Bohaterom Sława, Hr-r. [Hryhor]

PS. Mosty, szlaki oraz środki łączności należy bezwzględnie niszczyć. W całości roboty musi być dążenie do „wprowadzić chaos i wydrzeć inicjatywę z rąk WP [Wojska Polskiego]”. Hr. [Hryhor]