sobota, 3 lutego 2024

NAJSTARSZE KSIĄŻKI W NASZYM DOMOWYM KSIĘGOZBIORZE



W naszym domowym księgozbiorze, który gromadziliśmy w naszym domu z moją Śp. Najukochańszą małżonką Lideczką, przez całe nasze życie, liczy on dziś około 5 tysięcy tytułów. Najstarszymi książkami w naszych zbiorach stanowi jedenaście książek z lat 1815 - 1939. Są to książki z różnych dziedzin, zarówno historii, jak również literatury, powieści i poezji. 


Najstarszą książką jest praca angielskiego filozofa, lekarza ekonomisty i polityka Johna Locke'a, żyjącego w latach 1632 - 1704, zatytułowana ,,Christian Religion'', wydana w 1815 roku, jako drugi tom jego dzieł, dotyczących jego poglądów na temat chrześcijaństwa i filozofii chrześcijaństwa, próbując wykazać w swoich dziełach, że wiara religijna nie stoi wcale w sprzeczności z rozumem, lecz raczej stanowi jego uzupełnienie jako integralną całość ludzkiej myśli i umysłu. John Locke wpisuje się tym samym w nurt zwany przez niektórych badaczy myśli nowożytnej „religijnym Oświeceniem”.

 

 

 

John Locke 1632 - 1704

 

 

 

CHRISTIAN RELIGION - 1815 

 




Drugim woluminem z naszego księgozbioru pod względem wieku są ,,Żywoty Świętych'' pod redakcją księdza Piotra Skargi, wydane w Wiedniu nakładem Księgarni ojców Mechitarzystów w 1860 roku.



Ksiądz Piotr Skarga 1536 - 1612



ŻYWOTY ŚWIĘTYCH - 1860

 


Książka jest w dość kiepskim stanie na dzień dzisiejszy, który to jej stan jest pozostałością, ,,kurtuazyjnej wizyty'', jaką nie zapraszana przez nas, złożyła nam w naszym mieszkaniu ukraińska Służba Bezpeky, obchodząc się po prostu, jak na jej wrodzone obyczaje przystało, w sposób barbarzyński, co znamionuje tradycje tej banderowskiej dziczy. Dlatego będę musiał ją oddać do renowacji do najstarszej i najlepszej pracowni introligatorskiej w Elblągu, która specjalizuje się w przywracaniu do życia tak uszkodzonych książek, zarówno przez ząb czasu, jak i przez takowych dzikusów ze stepów UPAdłej.





Zygmunt Krasiński 1812 - 1859

 

Trzecią najstarszą pozycją naszego księgozbioru jest dramat Zygmunta Krasińskiego - Irydion wydanej w roku 1898, którego akcja rozgrywa się około roku 222 n.e. w czasach panowania Heliogabala. Podstawowym motywem dramatu jest spisek Irydiona, syna Amfilocha, mający na celu obalenie imperium. Spisek stanowi przejrzystą aluzję do tragedii powstania listopadowego. Działanie głównego bohatera pozostaje w sprzeczności między słusznym celem, jakim jest obalenie despotyzmu, a nieszlachetną motywacją jego działań (zemsta) i środkami (podstęp, bezwzględność), które do tego celu prowadzą. Tragizm bohatera wynika z podjęcia przedwczesnych działań na rzecz ważnych idei, a także oddziaływania niszczycielskiego antycznego fatum. 

 

Zygmunt Krasiński, syn napoleońskiego generała Wincentego Potockiego. Prowadził pogłębione studia nad literaturą i filozofią europejską. Jego poglądy kształtowały się pod wpływem lektur takich myślicieli, jak Pierre-Simon Ballanche, Joseph de Maistre, Jules Michelet, Johann Gotfried Herder, Friedrich Wilhelm von Schelling. Z autorów polskich poza Mickiewiczem najbliższy był mu światopoglądowo August Cieszkowski. Wrażenia i przemyślenia z lektur odnotowywał w ogromnej ilości listów. Jego korespondentami byli między innymi ojciec - Wincenty Krasiński, Konstanty Gaszyński, Henry Reeve, Adam Sołtan, August Cieszkowski, Delfina Potocka (Kolejne tomy listów zostały wydane w latach 60. i 70. XX wieku.) Krasiński tradycyjnie zaliczany był do "trójcy wieszczów", profetycznych poetów polskich, których refleksja nad dziejami ludzkości i narodu jest zarazem jasnowidzeniem celowości historii oraz wizją przyszłości. 

 

 

 IRYDION - 1898



Po prawej stronie zezwolenie carskiej rosyjskiej cenzury na publikację dramatu Krasińskiego w Warszawie 27 lutego 1898 roku.

 

 

 ,,WYBÓR Z DZIEJÓW HERODOTA''

 

 

Popiersie Herodota w Neapolu


Przed chwilą odebrałem kolejną perełkę sprzed 124 lat, która wzbogaci nasz domowy księgozbiór, a jest nią książka ,,Wybór z dziejów Herodota'', wydaną przez Augusta Scheindlera i Franciszka Terlikowskiego do użytku dla uczniów polskich gimnazjów w roku 1900.




Książkę wraz z dołączoną do niej mapą wydano w Wiedniu i Pradze nakładem F. Tempskiego i we Lwowie staraniem Gubrynowicza i Schmidta.

 

  




,,PODRÓŻ DO ZIEMI ŚWIĘTEJ'' 

 


 

Juliusz Słowacki - 1809 - 1849 


 

Czwartą spośród naszych najstarszych książek  jest poemat Juliusza Słowackiego, jednego z dwóch obok Adama Mickiewicza, najbardziej ulubionych poetów mojej Śp. Lideczki, zatytułowany: ,,Podróż do Ziemi Świętej'', wydany w Królestwie Polskim w 1909 roku.  





Podróż do Ziemi Świętej z Neapolu – poemat napisany przez Juliusza Słowackiego. Składa się z dziewięciu pieśni (brak drugiej) pisanych sekstyną. Pieśni 1-6 powstały na Wschodzie w latach 1836/1837, natomiast 8. i 9. w roku 1839 w Paryżu. Nieukończony. Grób Agamemnona stanowiący pieśń 8., ukazał się wraz z fragmentami tragedii Lilla Wneda w Dzienniku Literackim w 1851 i 1856 roku. Jako całość Podróż do Ziemi Świętej została opublikowana w 1. tomie Pism pośmiertnych wydanych we Lwowie w roku 1866. Poemat opiera się na obecnym w tamtej epoce literackiej modnym wzorze podróży romantycznej.

 

 

 

PRZYGODY ARTURA GORDONA PYMA

 

 
 

Edgar Allan Poe  1809 - 1849

 

 

Piątą z najstarszych książek naszego księgozbioru jest powieść mojego ulubionego, XIX wiecznego pisarza amerykańskiego Edgara Allana Poe zatytułowana ,,PRZYGODY ARTURA GORDONA PYMA'', wydana w Polsce na początku lat dwudziestych ubiegłego wieku, nakładem księgarni dr. Maksymiliana Bodeka we Lwowie. Przygody Artura Gordona Pyma jest jedyną ukończoną powieścią tego amerykańskiego pisarza , opublikowaną po raz pierwszy w 1838 roku.

 

Przedstawia ona historię młodego Artura Gordona Pyma, który postanawia ukryć się na pokładzie statku Grampus. Od tego momentu przydarzają mu się niezwykłe przygody, jest świadkiem katastrofy morskiej, buntu czy kanibalizmu Opowieść rozpoczyna się całkiem konwencjonalną wyprawą morską, lecz staje się znacznie bardziej osobliwa i trudna do sklasyfikowania w ostatnich rozdziałach, łącznie z religijnym symbolizmem i zagadnieniem teorii pustej Ziemi. 

 



Edgar Allan Poe amerykański poeta, nowelista i krytyk literacki. Przedstawiciel epoki romantyzmu w literaturze amerykańskiej. W jego twórczości dominowały wątki fantastyki, horroru, a także był on prekursorem gatunku noweli kryminalnej ( Zabójstwo przy Rue Morgue, Złoty Żuk), a także to on na długo przed Arturem Conan Doylem, powołał także do życia pierwszą w literaturze postać detektywa Auguste'a Dupina. 



KSENOFONT - WYPRAWA CYRUSA



Dzisiaj przeglądając nasz domowy księgozbiór, natrafiłem na kolejną książkę z roku 1924, o której już zapomniałem, że kupiłem ją za niewielkie grosze bardzo wiele lat temu, a która leżała na regale pośród setek innych książek zupełnie niezauważalna.



Na okładce widnieje wygrawerowany napis z nazwą i adresem warszawskiej czytelni: KULTURA - SIENKIEWICZA 14



,,Anabaza - Wyprawa Cyrusa'', autorstwa Ksenofonta, w przekładzie i z przypisami prof. dr. Artura Rapaporta i ze wstępem Stanisława Witkowskiego, profesora Uniwersytetu Lwowskiego imienia Króla Jana Kazimierza. Książka została wydana nakładem Krakowskiej Spółki Wydawniczej w 1924 roku, a wydrukowała ją drukarnia W.L. Anczyca i Spółka.



 

WINNETOU W AFRYCE 

 


 Karol May 1842 - 1912

 

 


 

Szóstą z najstarszych książek w naszych zbiorach jest powieść niemieckiego pisarza z przełomu XIX i XX wieku, znanego głównie z powieści o Dzikim Zachodzie Karola Maya, zatytułowaną ,,Winnetou w Afryce'', gdzie tytułowy bohater wraz ze swoim przyjacielem Old  Shatterhandem  pojawia się na czarnym lądzie, by wraz z innymi znanymi bohaterami, wspólnie odbyć niebezpieczną podróż pełną ekscytujących przygód. Książka została wydana nakładem Spółki Wydawniczej ,,ORIENT'' w 1926 roku.

 

Na początku XX wieku Karol May stał się on ofiarą licznych procesów i dociekań prasowych. Odkrycie kryminalnych czynów w młodości było powodem ataków krytyków literackich. Karl May musiał walczyć przed sądami o swoje dobre imię, prawa autorskie i uznanie jego twórczości. May po raz pierwszy odwiedził Stany Zjednoczone dopiero w 1908 roku, już po napisaniu swoich dzieł, których fabuła rozgrywała się na Dzikim Zachodzie. Nieznajomość realiów miejsc akcji, kompensował bardzo dobrym przygotowaniem teoretycznym, fantazją i kreatywnością. 




,,ŻYCIE I TWÓRCZOŚĆ WIELKICH FILOZOFÓW''




Will Durant  1885 - 1981


Następna z najstarszych książek w naszym księgozbiorze jest ,,Życie i twórczość wielkich filozofów''  Willa Duranta ; z przedmową Hansa Driescha ; przełożył z upoważnienia aututoa Leo Belmont. Książka ta jest kolejną z całego 11 tomowego cyklu zatytułowanego ,,Historia Cywilizacji'', którą Will Durant napisał wspólnie ze swoją małżonką Ariel Durant.  ,,Życie i twórczość wielkich filozofów'' zostało wydane przez Polskie Towarzystwo Przyjaciół Książki - Warszawa - Kraków - Poznań - Lwów w roku 1930.

 



William James Durant amerykański historyk, filozof i pisarz. Zasłynął głównie dzięki napisaniu wspólnie ze swoją żoną Ariel Durant (1898–1981) książki pod tytułem Historia cywilizacji (11 tomów). Napisał także książkę o historii filozofii. W 1977 roku wyróżniony Medalem Wolności. 

 

 

 KNAURS LEXIKON - 1938

 

 




Przedostatnią najstarszą pozycją naszego księgozbioru jest Encyklopedia Niemiecka zatytułowana:  ,,Knaurs Lexikon'', wydana w Berlinie w 1938 roku.




ORLĘTA LWOWSKIE




Ostatnią z najstarszych książek w naszym domowym księgozbiorze jest ,,OBRONA LWOWA  1 - 22 LISTOPADA 1918'', wydana w 1939 roku przez Towarzystwo Badania Historii Obrony Lwowa i Województw Południowo - Wschodnich. Podtytuł tej książki brzmi: ,, ORGANIZACJA LISTOPADOWEJ OBRONY LWOWA. EWIDENCJA WALK. LISTA STRAT. 





Jacek Boki - 3 Luty 2024 r.

 

Dokonano uzupełnienia tekstu 9 Lutego 2024 r.

 

 

 

Prowadzenie tego bloga to moja pasja, ale także wielogodzinna praca. Jeśli uważasz, że to co robię ma sens, to możesz wesprzeć mnie niewielką darowizną w tym co robię.

 

PKO BP SA Numer konta: 44 1020 1752 0000 0402 0095 7431


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Uwaga: tylko uczestnik tego bloga może przesyłać komentarze.